Kabilang sa mga audience segment na nakikinig sa ikatlong State of the Nation Address (SONA) ni Pangulong Marcos ngayon, ang kabataang Pilipino — “mga taong ang edad ay mula 15 hanggang 30 taon ay umabot sa 31.40 milyon o humigit-kumulang 28.9 porsiyento ng populasyon ng sambahayan noong 2020” ayon sa sa Philippine Statistics Authority — marahil ay yaong mga mas maaapektuhan ng mga patakaran at programa ng kanyang administrasyon. Ang matatag na katangian ng kanilang mga pangarap at adhikain ay nagbibigay ng mga vectors sa mga prayoridad na alalahanin na kailangang matugunan nang madalian.
Lumilitaw ang limang tema: De-kalidad na Edukasyon para sa Lahat, Maraming Oportunidad sa Trabaho, Sustainable Development, Healthcare Access, at Inclusive Governance.
Ang pagtatalaga kay dating Senador Sonny Angara bilang Kalihim ng Kagawaran ng Edukasyon ay nagbibigay ng impetus para sa pagharap sa pangangailangang i-upgrade ang kalidad ng pangunahing edukasyon. Sa kabila ng katotohanang tinatamasa ng edukasyon ang pinakamataas na priyoridad sa pambansang badyet, siyam sa 10 Pilipinong may edad 10 taong gulang ay kailangang turuan kung paano magbasa at maunawaan ang kanilang binabasa. Ito ay ayon sa 2022 World Bank Learning Poverty Report, kung saan ang Pilipinas ay nauna lamang sa dalawang bansang ASEAN, ito ay, Laos at Brunei Darussalam. Kailangang tumuon ang Pangulo sa mga pagsisikap na gawing moderno ang sistemang pang-edukasyon at itaas ang digital literacy upang masangkapan ang ating mga kabataan ng mga kasanayan na magbibigay-daan sa kanila na umunlad at maging mahusay sa isang lubhang mapagkumpitensyang kapaligiran.
Itinatag ng pamahalaan ang programang Trabaho Para sa Bayan na ngayon ay nagsisilbing master plan ng bansa para sa pagbuo ng trabaho at paglikha ng mga de-kalidad na trabaho. Ang pangunahing bahagi ng planong ito ay ang lumikha ng isang milyong digital na trabaho sa 2028 na maaaring magdala ng ₱24 bilyon upang pondohan ang mga serbisyong pampubliko at mga proyekto sa imprastraktura. Sa pakikipagtulungan ng Private Sector Advisory Council (PSAC), ang pamahalaan ay “inihahanay ang mga programa sa pagsasanay sa mga hinihingi sa merkado, inihahanda ang ating mga manggagawa, at nagbubukas ng mga pinto sa digital innovation at paglago ng ekonomiya,” ayon sa Pangulo.
Ang mga napapanatiling gawi upang protektahan ang ating kapaligiran ay inuuna. Ipinapatupad na ngayon ng administrasyon ang UN-Philippines Sustainable Development Cooperation Framework bilang blueprint para sa pagkilos mula 2024 hanggang 2028. Ang kasunduang ito ay nagpapakilos sa pandaigdigang kaalaman, kapasidad, at mapagkukunan mula sa 23 UN entity na sumusuporta sa bansa sa pagtugon sa mga pangunahing pambansang prayoridad nito upang matiyak na pagsapit ng 2028, magiging ganap na matatag ang bansa upang harapin at hadlangan ang “mga krisis na dulot ng pagbagsak ng ekonomiya, mga sakuna sa klima, at mga panganib sa kalusugan ng publiko.” Binigyang-diin din ang “climate action for environmental sustainability and disaster resilience” na nag-iisip ng “makatarungang paglipat sa low-carbon, climate-resilient development at paglinang ng kultura ng sustainability sa pamamahala ng natural resources at biodiversity.”
Apat na prayoridad ang sumusuporta sa kasalukuyang mga programang pangkalusugan ng administrasyon: una, mapabilis ang pagpapatupad ng Universal Health Care Act; pangalawa, magtatag ng mga pasilidad sa pangangalagang pangkalusugan; pangatlo, pagbutihin ang deployment ng human resources para sa kalusugan; at ikaapat, isulong ang digital na kalusugan. Ayon sa House of Representatives’ Congressional Policy and Budget Research Department, umabot sa ₱1.20 trilyon ang kabuuang gastusin sa kalusugan noong 2022 o 5.5 porsiyento ng Gross Domestic Product. Gayunpaman, marami pa ring kailangang gawin upang matiyak ang access sa abot-kayang serbisyong pangkalusugan.
Sa huli, dapat iparating ng Pangulo na ang gobyerno ay nakatuon sa walang sawang pagtatrabaho upang bumuo ng isang bansa kung saan ang bawat kabataang Pilipino ay makakamit ang kanilang buong potensyal. Kaya naman, dapat din silang humakbang at mag-ambag ng kanilang bahagi sa pagbuo ng bansa.
