Naghain ng diplomatic protest ang Department of Foreign Affairs (DFA) laban sa China matapos tukuyin ng huli ang baseline ng “territorial waters” sa paligid ng Scarborough Shoal sa West Philippine Sea (WPS), iniulat ng GMA Integrated News’ Joseph Morong sa Unang Balita noong Miyerkules.
Mula Hulyo 1, 2022 hanggang Nobyembre 12, 2024, ang Pilipinas ay naghain ng kabuuang 189 na diplomatikong protesta laban sa China sa ilalim ng administrasyong Marcos, ayon sa DFA.
Sinabi ng China noong Linggo na nagtakda ito ng baseline sa paligid ng Scarborough Shoal bilang tugon sa pag-apruba ng Pilipinas sa dalawang batas na tumutukoy sa mga sea lane at maritime zone nito upang palakasin ang pag-angkin nito sa teritoryo sa paligid ng South China Sea (SCS).
Sinabi ng National Maritime Council (NMC) na ang baseline ng China ay lumabag sa matagal nang itinatag na soberanya ng Pilipinas at nagpatuloy sa iligal na pag-agaw ng Beijing sa shoal noong 2012.
“Bukod dito, ang paggamit ng mga tuwid na baseline sa paligid ng shoal ng China ay sumasalungat sa UNCLOS at ang pinal at may-bisang 2016 Arbitral Award,” sabi ng NMC sa isang pahayag noong Martes.
“Maaari lamang gamitin ang mga tuwid na baseline alinsunod sa pamantayan at kundisyon na ibinigay sa UNCLOS, gaya ng ipinaliwanag sa 2016 Arbitral Award. Ang mga kundisyong ito ay hindi naroroon sa kaso ng BDM,” dagdag nito.
Dahil dito, itinuro ng NMC na ang baseline ng China sa Scarborough Shoal ay “walang anumang legal na batayan o epekto.”
Ang Scarborough Shoal, na tinatawag ding Panatag Shoal at Bajo de Masinloc, ay matatagpuan 124 nautical miles mula sa Masinloc, Zambales, at nasa loob ng 200-nautical mile exclusive economic zone (EEZ) ng Pilipinas.
Noong 2012, naging lugar ang shoal ng dalawang buwang standoff sa pagitan ng Pilipinas at China nang makita ng mga pwersa ng Maynila ang mga mangingisda ng Beijing na nangongolekta ng mga endangered giant clams, corals, at iba pang yamang dagat mula sa lugar.
Ito ang nag-udyok sa administrasyon ni Pangulong Benigno “Noynoy” Aquino III na idemanda ang China sa Permanent Court of Arbitration (PCA) na nakabase sa Hague noong 2013.
Inaangkin ng Beijing ang halos lahat ng South China Sea, isang conduit para sa higit sa $3 trilyon ng taunang shipborne commerce, kabilang ang mga bahaging inaangkin ng Pilipinas, Vietnam, Indonesia, Malaysia, at Brunei.
Noong 2016, ang isang internasyonal na arbitration tribunal sa Hague ay nagpasya na pabor sa Pilipinas sa pag-angkin ng China sa South China Sea, na nagsasabing ito ay “walang legal na batayan.”
Hindi kinilala ng China ang desisyon.
—VAL, GMA Integrated News