Inendorso ng Department of Justice (DOJ) ang isang draft treaty sa pagitan ng Pilipinas at Spain na nagpapahintulot sa mga natural-born Filipino na mapanatili ang kanilang pagkamamamayan ng Pilipinas kahit na nakakuha sila ng Spanish nationality.
Binalangkas ng DOJ ang posisyon nito sa usapin sa isang legal na opinyon na may petsang Abril 30, 2024. Ang pag-unlad na ito ay maaaring makabuluhang makaapekto sa mga Pilipinong naghahanap ng dual nationality.
Ipinaliwanag ni Justice Secretary Jesus Crispin Remulla na, sa ilalim ng kasalukuyang mga batas, ang mga Pilipino ay hindi nawawala ang kanilang pagkamamamayan ng Pilipinas kapag nakakuha ng pagkamamamayan mula sa Iberian at Ibero-American na mga bansa, gayundin sa United Kingdom, sa kondisyon na mayroong kaukulang kasunduan.
Ang mga bansang Iberian ay kinabibilangan ng Espanya at Portugal, habang ang mga bansang Ibero-Amerikano ay ang mga nasa Timog Amerika.
Hiniling ng Department of Foreign Affairs (DFA) ang legal na opinyong ito upang matiyak na ang draft na “Agreement on Dual Nationality” sa Spain ay sumusunod sa Konstitusyon, Republic Act (RA) 9225 o Citizenship Retention and Re-acquisition Act, at Commonwealth Act 63 , na namamahala sa pagkawala at muling pagkuha ng pagkamamamayang Pilipino.
Nilinaw ni Remulla na ang Commonwealth Act 63 ay nagsasaad na ang pagkuha ng citizenship mula sa Iberian o Ibero-American na mga bansa, o UK, ay hindi magreresulta sa pagkawala ng pagkamamamayan ng Pilipinas kung ang ibang bansa ay tumugon sa pribilehiyo at may kasunduan.
Ang Espanya, aniya, ay isang bansa, dahil kinikilala ng mga batas nito na ang mga Espanyol na nakakuha ng pagkamamamayan ng Pilipinas ay hindi nawawala ang kanilang nasyonalidad na Espanyol.
Dagdag pa, binanggit ni Remulla ang Spanish Civil Code, na nagsasaad na ang pagkuha ng citizenship mula sa mga bansang tulad ng Pilipinas ay hindi humahantong sa pagkawala ng Spanish nationality sa pamamagitan ng kapanganakan.
Ipinunto din ng DOJ chief na pinahihintulutan ng RA 9225 ang mga natural-born Filipino na nawalan ng citizenship sa pamamagitan ng foreign naturalization na mabilis na makuha at mapanatili ito sa pamamagitan ng panunumpa ng katapatan sa Pilipinas.
Naniniwala siya na ang iminungkahing kasunduan sa Espanya ay magpapatibay sa RA 9225 sa pamamagitan ng pagpapadali sa pagpapanatili ng pagkamamamayang Pilipino.
Kung sakaling makumpleto ang kasunduan, inirerekomenda ni Remulla na i-update ang Memorandum Circular No. AFF-04-01 ng Bureau of Immigration, na nagbabalangkas sa mga kasalukuyang pamamaraan para sa pagpapatupad ng RA 9225.
