CAGAYAN DE ORO CITY — Napansin ng City Health Office dito ang pagtaas ng bilang ng mga kaso ng tuberculosis (TB) na natukoy sa unang dalawang buwan ng taon.
Ayon kay Dr. Claire Paglinawan, assistant city health officer at local medical coordinator para sa National Tuberculosis Program, mahigit isang libong kaso ang kanilang natuklasan mula Enero hanggang Pebrero.
“Sa ngayon, ang aming mga kaso ng TB ay tumataas ngunit ang paghahanap ng mas maraming mga kaso ay mas mahusay, dahil kung nakita namin ang mga nawawalang kaso, mas malapit na nating tapusin ang TB,” paliwanag niya.
Ang TB ay sanhi ng isang airborne bacteria na pangunahing umaatake sa mga baga.
Binanggit ni Paglinawan na bumagal ang pagtuklas ng mga kaso ng TB sa panahon ng pandemya.
BASAHIN: Nagtakda ang PH ng bagong Guinness World Record para sa pinakamalaking pagbuo ng baga ng tao
Ang karaniwang kaso ng TB dito ay may edad na 30 hanggang 50, na mas maraming lalaki na naninigarilyo ang nahawahan. Sinabi ni Paglinawan na ang mga naninigarilyo ay madaling kapitan ng impeksyon dahil ang paninigarilyo ay nakakasira sa baga at nakakaapekto sa immune system ng katawan.
Noong 2023, nakapagtala ang mga lokal na awtoridad sa kalusugan ng 5,364 na kaso ng TB na may 30 na pagkamatay. Sa mga kasong ito, 4,383 o 82 porsiyento ang nakakumpleto ng kanilang iniresetang gamot.
Ikinalungkot ni Paglinawan na sa kabila ng libreng gamot na ibinibigay ng gobyerno, marami pa rin ang hindi nakumpleto ang regimen, pangunahin na dahil lumipat sila sa ibang mga lugar. Idinagdag niya na ang mga pasyente ay maaaring na-endorso sa mga health center ng kanilang mga bagong lokasyon kung nagbigay sila ng paunang abiso.
BASAHIN: DOH, nagtaas ng alerto sa pagtaas ng kaso ng tuberculosis: ‘Mas mataas kaysa noong 2022’
Nagbabala si Paglinawan na hindi dapat huminto sa pag-inom ng gamot ang mga pasyente dahil mauuwi ito sa multiple drug-resistant TB na mas delikado kaysa sa common pulmonary TB.
Ngayong taon, target ng mga awtoridad sa kalusugan na makatuklas ng 638 kaso sa bawat 10,000 populasyon, kaya kailangan ang malawakang chest X-ray test para sa mga humihingi ng mga medical certificate at clearance, lalo na sa mga naghahanap ng bagong trabaho.
Dagdag pa rito, nag-aalok ang lokal na pamahalaan ng libreng chest X-ray test sa mga medical caravan, kasama na ang mga nasa loob ng mga kulungan at mga pasilidad ng detensyon.
Hinihimok ni Paglinawan ang mga may ubo nang mahigit dalawang linggo, hindi maipaliwanag na lagnat, pagpapawis sa gabi, at pagbaba ng timbang na humingi ng medikal na tulong dahil sintomas din ito ng TB.
Ang TB ay ang ika-8 nangungunang sanhi ng morbidity sa Pilipinas noong 2021.
