Ang lutuin at kultura ng Pilipinas ay dumagsa sa gitnang Prague habang ang mga negosyanteng Pilipino at isang katutubong tropa ay kumakatawan sa bansa sa isang kamakailang internasyonal na pagdiriwang ng gastronomy at kultura.
Dalawang negosyong Pilipino na nakabase sa Czech Republic ang nagbenta ng mga pagkaing Pilipino at produkto sa ikapitong Festival of Embassies Food and Culture na ginanap noong Hunyo 8. Itinampok sa kaganapan ang 55 embahada at ang kanilang mga food and cultural booths na tumulong sa mahigit 15,000 bisita.
Sa tindahan ng Filipino entrepreneur na si Carren Joie Magno, nagpiyesta ang mga customer ng dinuguan, pork barbecue, papaitan, sisig, at iba pang ulam. Marami ring migranteng Pilipino ang nagtipon sa harap ng booth kasama ang kanilang mga kasamahan.
“(Nang) nabalitaan nila na may binebentang Pinoy food, iba ang saya at excitement dahil matagal na nilang nami-miss ang Pinoy food at pagluluto. So they spare(d) time and money just to have a taste of our produkto,” sabi ni Magno.
Samantala, ang may-ari ng online store na si Crisjel Kuklovsky at mga chef na sina Dario Lleva at Kristopher Ray Palma ay nakipagtulungan sa paghahain ng mga pagkaing Pinoy tulad ng adobo, kare kare, inasal ng manok, biko, banana cue, at iba pa sa kanilang booth.
Bilang karagdagan sa pag-promote ng kanyang negosyo sa Prague, nakita ni Kuklovsky ang malaking pangangailangan para sa lutuin at produkto ng Pilipinas sa pagdiriwang.
“Ang aming booth banner ay nasa wikang Czech at mayroon ding menu ng QR code para mas madaling mamili ng mga customer kung ano ang gusto nilang bilhin sa amin. Ang QR code ay nakadirekta din sa aming e-shop upang makita nila na ang mga produktong Pilipino ay available din at pwede rin silang mag-order online, marami ang natuwa at nagulat na may Pinoy store,” she said.
Ang mga manggagawang nakabase sa Brno na sina Ruth Andrade at Amalia Cordero ay ipinagmamalaki na makita kung paano isinama ang Pilipinas sa pagdiriwang.
“Kahit limang taon na ako dito (dito sa Czech Republic), first time kong makadalo sa ganitong klaseng pagtitipon. (Inimbitahan ako) ng mga kaibigan ko, (at) marami raw Mga Filipino food na bibilhin, maraming local na gustong makatikim ng pagkain namin, naubos na rin,” Cordero said.
Bukod sa mga gastronomic delight, ipinakita rin sa festival ang mga kultura ng higit sa 20 nagtatanghal na mga bansa sa pamamagitan ng mga numero ng kanta at sayaw.
Ang mga Igorot sa tropa ng Czech Republic, na binubuo ng mga miyembrong naninirahan sa Prague, Brno, at iba pang mga lungsod ng Czech, ay kumakatawan sa Pilipinas sa kanilang pag-awit ng sayaw na “tadek” na panliligaw ng Igorot sa Cordilleras.
Si Kirsty Zachoval, isang program manager sa isang educational travel agency sa Prague, at ang kanyang mga Igorot na kasamahan ay nakasuot ng tradisyonal na kasuotan at tumugtog ng gong sa harap ng karamihan.
“Mahalagang ipakita sa buong mundo na buhay na buhay ang kultura ng ating bansang Pilipinas, lalo na ang kultura ng mga Cordillerans o mga Igorot sa Czech Republic,” Zachoval said.
Sinabi ni Consul General Indihira Bañares na labis na ikinatutuwa ng Embahada ng Pilipinas sa Czech Republic ang pagdalo ng mga Pilipino sa kaganapan. Dagdag pa niya, tumaas ang bilang ng mga customer ng Filipino booth ngayong taon kumpara sa mga nakaraang festival edition.
“Nakita ko na lubos na pinahahalagahan ng lokal na Czech at expatriate na komunidad ang aming pagkain. Malaki ang pag-asa ko na sa pagdami ng mga Pilipino sa Czech Republic, parami nang parami ang ating pagkain at kultura na makikilala sa bansang ito,” dagdag ni Bañares.
“Sa ngayon, mahigit 7,500 ang Filipino dito. Isipin ang multiplier effect: kung ipinakilala ng isang Pilipino ang ating pagkain sa kanilang Czech o dayuhang kaibigan, pinapataas nito ang pagkakataong makilala ang ating pagkain at kultura, gayundin ang pagpapakilala ng Pilipinas bilang destinasyon ng turismo.”
Noong Marso, nilagdaan ng Pilipinas at Czech Republic ang isang joint communique para magtatag ng mekanismo ng konsultasyon sa paggawa sa pagitan ng dalawang pamahalaan. Dumating ito habang tinaasan ng gobyerno ng Czech ang quota para sa mga skilled Filipino worker sa 10,300 kada taon. —KBK, GMA Integrated News