Ang mga stock room ng kumpanya ay puno na ng mga nakumpiskang iligal na wire — karaniwang tinatawag na ‘jumpers’
MANILA, Philippines – Isipin ang haba ng lubid na umiikot sa Earth nang humigit-kumulang pitong beses — iyon ang kabuuang haba ng mga illegal wire na nakolekta ng Manila Electric Company (Meralco) sa loob ng halos dalawang dekada.
Sa pagdinig ng Senado noong Lunes, Nobyembre 25, sinabi ng Meralco Chief Operating Officer na si Ronnie Aperocho na nahuli na ng kumpanya ng utilities ang 600,000 service violators mula 2005 hanggang Setyembre 2024. Ang mga stock room ng kumpanya ay tila puno ng mga nakumpiskang illegal na wire — na kolokyal na tinatawag na “jumpers .”
“Ito po, 8,300 tons or 276,000 kilometers ng illegal wires na ho ‘yung na-confiscate ni Meralco. Mas mabigat pa ho ito sa 2,600 SUVs and around 7 times the circumference of the Earth,” Aperocho told senators.
(Dito, 8,300 tons o 276,000 kilometers ng illegal wires ang nakumpiska na ng Meralco. Mas mabigat ito sa 2,600 SUVs na pinagsama at humigit-kumulang 7 beses ang circumference ng Earth.)
Ang pagnanakaw ng kuryente sa pamamagitan ng mga jumper ay ginagawa sa pamamagitan ng ilegal na pagtapik sa metro ng isang nagbabayad na sambahayan o sa pamamagitan ng pagkonekta sa mga linya ng pamamahagi sa mga partikular na sambahayan. Kung walang sariling sistema ng pagsukat, ang mga jumper ay may access sa kuryente nang libre.
Nauna nang binalaan ng gobyerno ang publiko tungkol sa paggamit ng mga jumper. Bukod sa ito ay ilegal, ito ay maaaring magdulot ng pinsala sa mga komunidad — mula sa brownout, mga taong nakuryente, at mga ilegal na koneksyon ay maaaring magdulot ng sunog.
Produkto ng mga kondisyong sosyo-ekonomiko
Kinilala rin ng Meralco na nag-ugat ang isyu sa isang bagay na lampas sa kontrol ng kumpanya.
“Ito ho kasing pagnanakaw, Mr. Chairman, kung minsan naging function kasi siya ng socio-economic condition ng bansa,” sabi ni Aperocho.
(Ang isyung ito sa pagnanakaw, Mr. Chairman, ay minsan dala ng socio-economic conditions ng bansa.)
Ang ulat ng Philippine Center for Investigative Journalism noong 2023 ay nagpakita na ang Pilipinas ay may mataas na singil sa kuryente kumpara sa mga kapitbahay nito sa ASEAN — pangalawa lamang sa Singapore.
Noong unang bahagi ng Nobyembre 2024, inihayag ng Meralco na tataas ang singil nito sa kuryente ng P0.4274 kada kilowatt-hour (kWh) sa kabuuang P11.8569 kada kWh dahil sa pagtaas ng generation charges. Nangangahulugan ito na ang isang sambahayan na kumukonsumo ng humigit-kumulang 200 kWh sa isang buwan ay maaaring magkaroon ng singil sa kuryente na nagkakahalaga ng P2,371.38.
Gayunpaman, sinabi ng Meralco na mayroon itong umiiral na mga programa upang matulungan ang mga mahihirap na mamimili na magkaroon ng access sa kuryente.
“Mayroon kami ‘yung prepaid electricity service para duon sa mga tingi-tingi lang o maliit lang po ‘yung budget at ‘yung… mga tinatawag nating mga informal settlers na wala naman silang mga titulo sa kanilang mga bahay pero gustong maka-avail ng kuryente ng Meralco,” sabi ni Aperocho.
“Mayroon tayong prepaid electricity service para sa mga kumokonsumo ng maliliit na retail batch, para sa mga limitado ang budget, at sa ating mga informal settlers na walang titulong lupa pero gusto pa ring mag-avail ng kuryente sa Meralco.)
Idinagdag niya na sa kasalukuyan ay mayroon silang 140,000 customer na nag-a-avail ng prepaid electricity service na ibinibigay ng kumpanya.
Mga parusa para sa malalaking lumalabag
Samantala, ipinunto naman ni Senator Raffy Tulfo, na nanguna sa pagdinig, na bukod sa maliliit na grupo na nagtatangkang ilegal na ma-access ang kuryente ng Meralco, mayroon ding mga corporate group na sumusubok na gumamit ng mga jumper.
Kinumpirma ni Aperocho na ilang malalaking customer ang kanilang nahuli na may mga paglabag.
“Kinasuhan namin sila (Nagsampa na kami ng kaso laban sa kanila),” he said. “Base sa implementing rules, pwede namin silang ‘yung differential billing na base sa batas, mas malaki nasisingil namin sa kanila kasi parang part ng penalty.”
“Based on implementing rules, we can charge them differential billing based on the law, mas masingil natin sa kanila kasi part ng penalty.
Sa ilalim ng Republic Act No. 7832, ang mga mahuling lumabag sa batas sa pamamagitan ng mga iligal na kable ng kuryente ay maaaring utusan na magbayad ng dalawang beses sa kung magkano ang kuryente na ilegal nilang ginamit at/o P10,000 hanggang P20,000 sa itaas.
Ang multang P10,000 hanggang P20,000 ay maaari ding ipataw sa mga opisyal ng isang korporasyon na may kaalaman sa iskema.
Mga posibleng solusyon
Gayunpaman, kinilala ng Meralco na ang mga pagkalugi na natamo dahil sa mga jumper ay isang “napakasensitibong isyu” sa pagbabayad ng mga mamimili.
Ang gastos ng enerhiya na natupok ng mga iligal na tumatapik sa linya ng kuryente ay binabalikat ng kumpanya at ng mga mamimili nito sa pamamagitan ng mga pagkalugi na hindi teknikal, na sumasagot din sa mga pagkawala ng error sa pagbabasa ng metro. Nilinaw ni Aperocho noong Martes na ang non-technical na pagkalugi ng kumpanya ay “hindi na umabot sa 1%” dahil sa system loss management program nito.
Ang mga senador ay tumitingin ng mga pagbabago sa Electric Power Industry Reform Act of 2001 upang ang mga singil na ito ay hindi na masingil sa mga mamimili.
Sa ngayon, sinabi ng Meralco na tinutugunan nito ang pagnanakaw ng kuryente sa pamamagitan ng paglalagay ng mga metro sa taas ng lupa.
Ayon kay Aperocho, sa ngayon ay nakataas na sila ng 1 milyong metro, na sumasaklaw sa 13% ng kanilang customer base.
“Sa tingin namin, ‘yun ‘yung nagiging mabisang pamamaraan kaya naibaba namin ‘yung systems loss(Ito ang pinakamahusay na magagawa namin upang mapababa ang halaga ng pagkawala ng system)” – Rappler.com
