KUALA LUMPUR — Magpapadala ang Malaysia ng tala ng protesta sa Pilipinas hinggil sa mga bagong batas pandagat nito dahil sa magkakapatong na pag-angkin sa South China Sea, sinabi ng deputy foreign minister nitong Huwebes.
Ang protesta ay kasunod ng isang reklamo din mula sa China tungkol sa Maritime Zones Act ng Pilipinas at ang Archipelagic Sea Lanes Act, na sinabi ng Maynila na nilayon upang palakasin ang mga maritime claim nito at palakasin ang integridad ng teritoryo nito.
Sinabi ng Deputy Foreign Minister ng Malaysia na si Mohamad Alamin na sinuri ng gobyerno ang mga sangguniang dokumento na may kaugnayan sa mga batas ng Pilipinas at nalaman na ang mga ito ay may kinalaman sa mga claim sa Malaysian state ng Sabah sa isla ng Borneo.
“Magpapadala kami ng isang tala ng protesta ngayon upang ipakita ang aming pangako sa pagtatanggol sa mga karapatan ng soberanya ng Sabah at ang soberanya ng ating bansa,” sinabi ni Mohamad sa parlyamento.
Hindi kaagad tumugon ang Department of Foreign Affairs para humingi ng komento.
Ang Pilipinas ay may natutulog na pag-angkin sa silangang bahagi ng Sabah mula pa noong panahon ng kolonyal, ngunit bihira ang mga opisyal na pahayag sa isyu. Ang Korte Suprema nito noong 2011 ay nagpasiya na ang paghahabol ay hindi kailanman binitawan.
Maritime zone at sea lane
Nilagdaan ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. ang Maritime Zones Act at ang Archipelagic Sea Lanes Act bilang batas noong nakaraang linggo.
Ang Philippine Maritime Zones Act ay isang deklarasyon na ang Pilipinas ay nagsasagawa ng soberanya at hurisdiksyon sa panloob na katubigan nito, territorial sea archipelagic waters, at ang airspace sa ibabaw nito, kasama ang seabed at subsoil nito.
Sinasaklaw nito ang magkadikit na sona ng Pilipinas, na tumutukoy sa mga katubigang lampas at katabi ng territorial sea nito hanggang 24 nautical miles mula sa baselines. Higit pang tinukoy nito ang eksklusibong sonang pang-ekonomiya, ang continental shelf, at ang extended continental shelf na bahagi ng teritoryo ng Pilipinas.
Binigyang-diin din ng batas na ang Pilipinas ay may karapatan at pribilehiyo sa mataas na dagat at sa internasyunal na seabed gaya ng nakasaad sa United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) at iba pang umiiral na batas at kasunduan.
Ang Philippine Archipelagic Sea Lanes Act ay nagtalaga ng mga sea lanes sa archipelagic water ng mga dayuhang barko at sasakyang panghimpapawid, sinabi ng pinuno ng Senado.
Sa ilalim ng bagong batas, ang sistema ng archipelagic sea lanes, kung saan ang mga dayuhang sasakyang pandagat at sasakyang panghimpapawid ay dapat gamitin ang karapatan ng archipelagic sea lanes passage, ay dapat itatag at italaga ng Pangulo.
Isinaad din sa batas ang mga obligasyon sa paggamit ng karapatan sa pagdaan ng archipelagic sea lanes gayundin ang mga batas na ipinagbabawal sa mga daanan ng dagat at sa mga ruta ng himpapawid.
Tinukoy din nito ang pananagutan ng mga ari-arian ng tubig at hangin para sa anumang pagkawala o pinsalang dinanas ng Pilipinas o anumang ikatlong partido dahil sa hindi pagsunod sa mga probisyon ng batas. — Reuters/may ulat ni Anna Felicia Bajo/BM, GMA Integrated News
