(1st UPDATE) Sinabi ni Jonathan Anticamara mula sa UP Institute of Biology na ang mga corals at cays sa isla ay nakakaranas na ngayon ng degradasyon
MANILA, Philippines – Sinabi ng isang opisyal ng Philippine Coast Guard (PCG) na dapat managot ang China sa pinsala sa kapaligiran sa at malapit sa Pag-asa Island (Thitu), na nasa 300 nautical miles mula sa Palawan.
“So, if there is one country that we need to (hold) accountable dito sa damage sa environment na ito, sa ating coral reef dito sa Cays (for the damage to the environment, for our coral reef in Cays), that will only be the People’s Republic of China,” PCG spokesperson for the West Philippine Sea Commodore Jay Tarriela told reporters during Saturday News Forum on May 4.
“At kung tatanungin mo ako ngayon kung sino ang ating suspek sa paggawa ng iligal na small island reclamation sa Cays 1, 2, 3, 4…wala nang ibang bansa na matukoy natin. ‘hindi – People’s Republic of China lang ito,” dagdag ng tagapagsalita ng PCG.
Sinabi ni Propesor Jonathan Anticamara mula sa University of the Philippines (UP) Institute of Biology sa forum na maraming corals sa Pag-asa Island, kabilang ang mga cays (isang mababang isla o reef ng buhangin o coral), ay nasa degraded na estado na ngayon. Sinabi ni Anticamara na marami sa mga corals ay maliit, habang ang mga malalaking ay patay na. Idinagdag niya na walang gaanong live corals at isda sa lugar.
“Ang Pag-asa coral reefs, ang cay, ang Pag-asa Island mismo ay may mga coral reef na ngayon ay nakararanas ng pagbaba o pagkasira, sobrang pangingisda, at ang mismong tirahan ay hindi nasa mabuting kalagayan,” paliwanag ni Anticamara.
“Bagaman sa buong Pilipinas, may nangyayaring degradasyon, ngunit nagulat ako na ang Pag-asa mismo, na napakalayo sa maraming mangingisda at mula sa mainland, ay dumaranas din ng degradasyon.”
Idinagdag ng propesor ng UP na naobserbahan din nila ang mga tambak ng mga durog na bato, na malamang na “ginawa ng tao.” Sinabi ni Anticamarara na ang mga durog na bato ay masyadong mataas; sa taas ng isang tao. Ang mga durog na bato ay indikasyon ng pagkasira ng kapaligiran sa lugar, dahil ang mga durog na ito ay maaaring mula sa mga sirang korales.
Ipinaliwanag ni Tarriela na ang mga natuklasan ni Anticamara tungkol sa mga durog na bato ay nangangahulugan na ang Cays 1, 2, 3, at 4 ay lumawak, ngunit hindi dahil sa mga natural na pangyayari. Sinabi niya na ang mga durog na ginamit para sa mga cay ay mga patay na korales, idinagdag na hindi pa nila matukoy kung ang mga korales ay sinasadyang sirain o hindi.
Gayunpaman, binanggit ni Tarriela na maaaring ang China ang suspek sa likod ng pangyayaring ito.
“Well, pareho tayo ng suspect na naiisip ninyo (na maaari mong isipin), at sa palagay ko ito rin ang pinaghihinalaan na nasa ulo ko. Walang ibang pinaghihinalaan na maaari nating pangalanan sa mga ganitong uri ng aktibidad ‘hindi, ito ay ang People’s Republic of China lamang para sa lahat ng, siyempre, mga pangyayari na aking i-highlight, “sabi ng opisyal ng PCG.
Sa pagpapaliwanag ng kanyang pahayag, sinabi ni Tarriela na bukod sa Pilipinas, ang China ang ibang bansang malapit sa cays. Idinagdag niya na ang China ang may “professional record” sa mga tuntunin ng reclamations sa South China Sea.
Isa pang reklamo?
Sinabi ni Jay Batongbacal mula sa UP Institute for Maritime Affairs and Law of the Sea na ang mga bagong natuklasan ay maaaring maging batayan para sa isa pang reklamo na isasampa ng Pilipinas laban sa China. Noong 2016, nanalo ang Pilipinas sa maritime case nito laban sa China sa Hague, na pinanindigan ang mga claim ng bansa sa mga feature na nasa loob ng exclusive economic zone nito.
“Mahalagang punto ‘to kasi nga, noong time noong arbitration, hindi pa ‘yan napapansin, pero after the arbitration, iyon na (Ito ay isang mahalagang punto dahil, noong panahon ng arbitrasyon, hindi pa tayo pamilyar sa pag-unlad sa Pag-asa Island, alam lang natin ito pagkatapos ng arbitrasyon),” ani Batongbacal sa forum.
Noong 2023, sinabi ng Office of the Solicitor General (OSG) na pinag-aaralan nito ang opsyon na magsampa ng isa pang reklamo laban sa China dahil sa pagkasira ng mga coral reef sa loob ng teritoryo ng Pilipinas. Ang pahayag ng OSG ay naganap matapos magtaas ng alarma ang Armed Forces of the Philippines sa hinihinalang malawakang illegal harvesting ng corals sa Rozul Reef sa West Philippine Sea.
Matapos ang pahayag ng OSG, sinabi ng Department of Justice (DOJ) na maghahabol ang Pilipinas ng reklamo laban sa China. Sinabi ni DOJ Secretary Jesus Crispin “Boying” Remulla sa 2023 na umaasa silang maihanda ang reklamo sa unang bahagi ng 2024 – Marso “at the latest.”
Bakit ito mahalaga
Ang Pag-asa Island ay ang pinakamalayong isla na teritoryo ng Pilipinas. Ito ay matatagpuan sa kabila ng eksklusibong sonang pang-ekonomiya ng bansa; higit sa 200 nautical miles mula sa baseline ng teritoryo ng Pilipinas. Matatagpuan din ito sa Spratlys, isang arkipelago sa South China Sea.
Bagama’t malayo, ang isla ay isang “vital frontier for Philippine sovereignty and community welfare,” ayon sa PCG. Ang isla ay naglalaman ng maliit na populasyon ng mga Pilipino, na kinabibilangan ng mga sundalo at staff ng coast guard.
Ang Pag-asa Island ay ang pinakamalaking at pinaka-estratehikong mahalagang tampok sa Spratlys. Malapit ito sa Subi Reef, isa sa pitong artipisyal na isla na itinayo ng China gamit ang mga nakalubog na bahura.
Ang mga kamakailang natuklasang ito na ang mga coral reef at cay ng Pag-asa ay nakararanas ng pagkasira ay isang dahilan ng pagkaalarma. Ang mga coral reef, malalaking istruktura ng dagat na nagsisilbing tirahan para sa marine life sa dagat, ay lubhang mahalaga para sa marine biodiversity.
Samantala, ang mga cay, na kilala rin bilang mga sandbar, ay mahalaga sa mga ecosystem dahil nagbibigay ito ng tahanan sa mga halaman at hayop. Ang mga sandbar ay mahalaga din sa katatagan ng dalampasigan dahil maaari nilang bawasan ang enerhiya ng mga alon, na maaari ring maiwasan ang matinding pagguho. – Rappler.com
