Binalaan ng China ang Pilipinas sa “greater insecurity” matapos mangako ang Estados Unidos ng $500 milyon na tulong militar sa Maynila sa gitna ng tensyon sa West Philippine Sea (WPS).
Inulit ng tagapagsalita ng Chinese Foreign Ministry na si Lin Jian ang posisyon ng China na ang US ay hindi partido sa isyu ng South China Sea (SCS) at walang karapatang makialam sa mga isyung maritime sa pagitan ng Beijing at Manila.
“Kailangan makita ng Pilipinas na ang pakikipag-ugnayan sa mga bansa sa labas ng rehiyon upang makibahagi sa komprontasyon sa South China Sea ay magdudulot lamang ng destabilisasyon sa rehiyon at lilikha ng mas maraming tensyon,” sabi ni Lin sa isang press conference noong Miyerkules.
“Ang paghingi ng katiyakan ng seguridad mula sa mga panlabas na puwersa ay hahantong lamang sa higit na kawalan ng kapanatagan at magiging chess piece ng ibang tao,” dagdag niya.
Para sa opisyal na Tsino, hindi magiging popular sa mga tao at hindi magtatagumpay ang anumang aksyon para sa “bloc politics” at “confrontation militar”.
“Ang aming mensahe para sa may-katuturang bansa ay ang tanging napatunayang paraan upang maprotektahan ang sariling seguridad at mapanatiling mapayapa at matatag ang rehiyon ay ang italaga ang sarili sa mabuting pakikipagkapwa, bumalik sa diyalogo at konsultasyon at mapanatili ang estratehikong kalayaan,” dagdag niya.
Inihayag ng US ang $500-million na pondo para sa militar at coast guard ng Pilipinas noong Martes sa 4th Philippines-US Foreign and Defense Ministerial Dialogue na ginanap sa Manila.
Sinabi ni Philippine Defense Secretary Gilberto Teodoro Jr., ang tulong militar ay gagamitin para sa “pagpapatigas” ng mga kakayahan ng bansa na hadlangan ang labag sa batas na pagsalakay.
“Ang mga priyoridad ay ilalatag sa roadmap ng tulong sa sektor ng seguridad. Naturally, marami sa ating likas na hardening capabilities ang kasama tulad ng cyber capabilities at iba pa. Ang mga ito at lahat ng pamumuhunan ng EDCA ay magsisilbi upang matiyak ang mapagkakatiwalaang deterrent posture ng Pilipinas,” sabi ni Teodoro.
“Ang bawat piso o dolyar na ginagastos sa pagpapatigas ng mga kakayahan ng Pilipinas na ipagtanggol ang sarili at upang hadlangan ang labag sa batas na pagsalakay ay magiging isang plus laban sa sinumang aktor ng banta, maging ito ay China o sinuman,” dagdag niya.
Bumisita noong Miyerkules si US Defense Secretary Lloyd J. Austin III sa isang pasilidad ng Philippine Navy at iba pang mga lugar ng industriya ng depensa sa Subic Bay habang tinatapos niya ang kanyang maraming araw na pagbisita sa rehiyon ng Indo-Pacific.
“Kahapon narinig mo kaming nag-usap tungkol sa $500 milyon sa (foreign military financing) na pagkakataon dito na ibibigay namin sa Pilipinas. Kami ay nasasabik tungkol doon, at iyon ay makakatulong sa kanila na gawing moderno pa ang kanilang militar,” Sinabi ni Austin sa mga mamamahayag.
“Ngayon nakita namin ang ilan sa aming mga pang-industriyang base na kumpanya dito na nagtutulungan upang lumikha ng karagdagang kakayahan, at iyon din ay napaka, napaka kapana-panabik,” dagdag niya.
Nagkasundo kamakailan ang Pilipinas at China sa isang arrangement sa rotation and resupply mission sa BRP Sierra Madre sa Ayungin Shoal sa West Philippine Sea para maiwasan ang mas maraming alitan.
EXPLAINER: Ano ang Ayungin Shoal at bakit ito mahalaga?
Hindi tulad sa mga nakaraang misyon, walang hindi inaasahang insidente ang naiulat sa unang resupply mission ng Pilipinas sa Ayungin Shoal sa ilalim ng bagong deal sa China.
Sa 2+2 meeting sa Manila, malugod na tinanggap ng Kalihim ng Estado ng US na si Antony Blinken ang kasunduan sa pagitan ng China at Pilipinas. Aniya, ikinatutuwa ng US na walang nangyaring hindi kanais-nais na insidente sa pinakabagong misyon.
Itinulak ng China ang malawakang pag-angkin sa South China Sea kabilang ang bahaging tinutukoy ng Pilipinas bilang West Philippine Sea.
Ang SCS ay isang conduit para sa higit sa $3 trilyon sa taunang ship commerce. Bukod sa Pilipinas, ang China ay may magkakapatong na claim sa lugar kasama ang Vietnam, Malaysia, Indonesia, at Brunei.
Noong 2016, ang isang internasyonal na arbitration tribunal sa Hague ay nagpasya na pabor sa Pilipinas sa pag-angkin ng China sa South China Sea, na nagsasabing ito ay “walang legal na batayan.” —KBK, GMA Integrated News