SEOUL—Nanalo ito ng Oscars. Ang mga palabas sa telebisyon nito at mga K-pop star ay nangingibabaw sa mga global chart. Ang nangungunang nobelista nito ay nanalo lang ng Nobel literature prize. Paano naging isang pandaigdigang cultural powerhouse ang South Korea?
Mula noong huling bahagi ng dekada 1990, nagsimulang magkaroon ng traksyon ang mga Korean drama at K-pop idol sa mga kalapit na bansa sa Asya tulad ng China at Japan, na minarkahan ang pagsisimula ng “Hallyu,” o ang “Korean Wave.”
Ngunit ito ay hindi hanggang sa 2012 breakout hit ni Psy na “Gangnam Style” na Hallyu hit sa Kanluran.
Sa sumunod na dekada, sinira ng “Baby Shark” ang mga rekord sa YouTube, ang K-pop megastars na BTS ay nanguna sa mga chart, ang “Parasite” ni Bong Joon-ho ay nanalo ng Oscar, at ang “Squid Game” ang naging pinakapinapanood na non-English na palabas sa Netflix .
Ang mga kultural na pag-export ay nagkakahalaga ng humigit-kumulang $13.2 bilyon sa South Korea noong 2022, higit pa sa mga gamit sa bahay o mga de-kuryenteng sasakyan—ngunit ang karamihan doon ay binubuo ng mga video game, gaya ng Battlegrounds Mobile, na sikat na sikat sa India at Pakistan.
Ang artikulo ay nagpapatuloy pagkatapos ng patalastas na ito
Ang gobyerno ay nagta-target ng $25 bilyon sa 2027—kaya asahan ang mas maraming K-culture, lalo na sa mga bagong merkado, tulad ng Europe at Middle East.
Ang artikulo ay nagpapatuloy pagkatapos ng patalastas na ito
Para sa direktor ng “Parasite” na si Bong Joon-ho, ang susi sa tagumpay ng kultura ng bansa sa Silangang Asya ay nabuhay ito sa “mga dramatikong panahon.”
Nabuhay ang bansa sa 1950s Korean War kung saan ang Seoul ay nakakulong sa salungatan sa nuklear na armado nitong hilagang kapitbahay pati na rin ang diktadurang militar at ang malawakang pagbabagong pang-ekonomiya at demokratikong transisyon na sumunod pagkatapos.
Marami sa kanyang bansa ang “nakaranas ng kaguluhan at matinding mga kaganapan,” sabi ni Bong. Bilang resulta, “ang aming mga pelikula ay hindi maaaring makatulong ngunit (maging) naiiba.”
Ang South Korea ay “nagbibigay sa mga tagalikha ng sapat na inspirasyon at pagpapasigla. Napaka-dynamic at magulong lugar,” aniya.
Si Park Chan-wook, isa pang kinikilalang filmmaker, ay may katulad na sagot nang tanungin tungkol sa sikreto ng tagumpay ng cinematic ng kanyang bansa. “Bakit hindi mo subukang tumira sa ‘dynamic Korea?’” sagot niya.
Transformative na karanasan
Ang paggawa ng kontemporaryong kasaysayan sa sining ay kung ano ang husay ng 53-taong-gulang na nobelistang si Han Kang.
Si Han, na nanalo ng Nobel Prize para sa Literatura noong Huwebes, ay nagsalita tungkol sa pagbabagong karanasan ng pag-aaral tungkol sa isang masaker noong 1980 sa kanyang katutubong Gwangju, nang marahas na sinupil ng pamahalaang militar ng South Korea noong panahong iyon ang isang demokratikong pag-aalsa.
Naalala ng unang babaeng Asyano na nanalo ng Nobel para sa panitikan ang kanyang ama, na isa ring kilalang manunulat, na nagpapakita sa kanyang mga larawan tulad ng mga nagkalat na katawan ng mga biktima at mga mamamayan na pumipila para mag-abuloy ng dugo sa kaguluhan—mga larawang naging inspirasyon sa kanyang aklat na “Human Acts. ”
Bagama’t maraming mga may-akda sa South Korea ang bumasag sa mga tema ng traumatikong nakaraan ng kanilang bansa, itinatag ni Han ang kanyang sariling “kapansin-pansing literary aesthetic” habang tinutugunan ang mga mapaghamong paksa, sabi ni Oh Hyung-yup, isang propesor sa panitikan at kritiko sa Korea University.
Mga babaeng trailblazer
Ang South Korea ay may ilan sa mga pinakamasamang rate ng pakikilahok ng mga babaeng manggagawa sa mga advanced na ekonomiya, ngunit para sa mga cultural export, ang mga kababaihan ay naging mga trailblazer.
Ang nobelang nanalong Booker ni Han na “The Vegetarian,” na sinusundan ng isang babaeng huminto sa pagkain ng karne, ay itinuturing na isang landmark na ecofeminism text. Ngunit na-outsold ito sa buong mundo ng “Kim Ji-young, Born 1982,” na isinulat ng isa pang nangungunang babaeng manunulat, si Cho Nam-Joo—tungkol sa isang may-asawang babaeng South Korean na huminto sa kanyang trabaho para palakihin ang kanyang anak.
Angkop na ang gawain ni Han ay tumutugon sa karahasan sa mga paraan na hindi nararanasan ng mga lalaking may-akda noong nakaraan, sinabi ng kritikong pampanitikan na si Kang Ji-hee sa Agence France-Presse (AFP).
“Binawang muli ni Han Kang ang ganitong uri ng panloob na pakikibaka,” sabi ng kritiko na si Kang, at idinagdag na ang istilong ito ay nagdokumento ng mga pag-uugali “na dati ay itinuturing na pasibo lamang at nagbigay sa kanila ng isang buong bagong kahulugan.”
Sa lumalagong tagumpay ng K-culture export sa buong board—mula sa pelikula hanggang sa pagkain, na may mga Korean staples tulad ng kimchi at bibimbap na sumikat sa ibang bansa—parang bahagi ito ng master plan.
Ngunit habang ang gobyerno ng South Korea ay nag-araro ng milyun-milyon sa pagsuporta sa mga kultural na industriya, sinasabi ng mga eksperto na ang tagumpay ay higit sa lahat ay dumating sa kabila, hindi dahil, ng estado.
Noong nasa poder si dating Pangulong Park Geun-hye mula 2013 hanggang 2017, sina Han at Bong ay ilan sa mahigit 9,000 artist na “na-blacklist” dahil sa pagpuna sa gobyerno.
Ang ilang mga hakbangin ng pamahalaan, gaya ng Literature Translation Institute of Korea, ay maaaring nagbunga, na nakakatulong na dalhin ang mga gawa tulad ng Han sa isang pandaigdigang madla.
Ngunit ang dumaraming bilang ng mga tagasalin, na mas mahilig sa kanilang pagpili ng mga gawa, ay nakatulong din sa pagdadala ng mga edgier na alok sa internasyonal na merkado.
Suporta sa K-pop, gawi sa pag-inom
Ang tagumpay ay nagbubunga rin ng higit na tagumpay, ayon sa kultural na pag-export: Ang mga gawi sa pagbabasa ng mga K-pop megastar ay nagpalakas ng K-literatura.
Nang makita ang miyembro ng BTS na si Jungkook na nagbabasa ng self-help book na “I Decided to Live as Me,” nagdulot ito ng siklab ng pagbebenta, na may daan-daang libong kopya na lumipad mula sa mga istante.
Naniniwala rin si Bong na nakatulong sa creativity ang kanyang mga kababayan sa hard drinking habits.
“We are a very workaholic country. Masyadong nagtatrabaho ang mga tao. At, sa parehong oras, uminom kami ng labis. So every night, very hardcore drinking sessions and everything is very extreme.”
